Program 2015

Sala widowiskowa Politechniki Łódzkiej
al. Politechniki 3a w Łodzi

18:00 – Otwarcie Festiwalu
18:10 – Akademicy w ścianie

Piotr Pustelnik / Polska

19:40 – Podniebna Formacja Stu

Dariusz ‘Dafi’ Filipowski / Polska
Jarosław ‘Widget’ Szot / Polska

20.50 – Around the Dream – motocyklem dookoła świata

Tobiasz Kukieła / Polska

21:50 – Zakończenie wieczoru

*organizator zastrzega sobie prawo do zmiany w programie

Sala widowiskowa Politechniki Łódzkiej
al. Politechniki 3a w Łodzi

18:00 – Wulkany Ekwadoru i Aconcagua

Robert Lewera / Polska

19:30 – Rekordowe zanurzenie w Andach

Maciej Kołodziejczyk / Polska
Patryk Krzyżak / Polska

20:45 – Bajkał zimą

Jakub Rybicki / Polska
Paweł Wicher / Polska

22:00 – Zakończenie wieczoru

*organizator zastrzega sobie prawo do zmiany w programie

Sala widowiskowa Politechniki Łódzkiej
al. Politechniki 3a w Łodzi

09:20 – Laboratorium Przygody

współorganizator: Politechnika Łódzka

Sala Widowiskowa Politechniki Łódzkiej
al. Politechniki 3a w Łodzi

09:20 – Wielka Lekcja Geografii

współorganizator: Uniwersytet Łódzki

Aula Czerwona Wydziału Prawa i Administracji
Uniwersytetu Łódzkiego
ul. Kopcińskiego 8/12 w Łodzi

18:00 – Dziki Madagaskar

Zbyszek Sas / Polska

19.30 – Życie z adrenaliną

Anniken Binz Soervold / Norwegia

20:50 – W otchłani Kanionu Kolorado

Robert Drak / Polska

22:00 – Zakończenie wieczoru

*organizator zastrzega sobie prawo do zmiany w programie

Sala widowiskowa Politechniki Łódzkiej
al. Politechniki 3a w Łodzi

13:30 – Top Kino

Tytuł filmu: Bluetopia

Przygody śmiałków w Górach Niebieskich w Australii, uprawiających BASE jump i swobodny lot.

14:05 – Rowerem przez Jakucję „Drogami Pamięci”

Krzysztof Suchowierski / Polska

15:35 – Rozmowy z szamanem – Ałtaj 2014

Andrzej Ziółkowski / Polska

16.50 – Mistrz psich zaprzęgów

Grzegorz Burzyński / Polska

Radek Ekwiński / Polska

18.05 – Kobieta Ptak

Géraldine Fasnacht / Szwajcaria

19.35 – Nieznane Chiny – Geoparki

Elżbieta Papińska / Polska

21.05 – Bezdrożami Himalajów

Nicolas Bossard / Szwajcaria

22.10 – Explorers Festival na Dachu Polski zimą

Marcin Cybulski / Polska

21:20 – Zakończenie wieczoru

*organizator zastrzega sobie prawo do zmiany w programie

Sala widowiskowa Politechniki Łódzkiej
al. Politechniki 3a w Łodzi

13.30 Top Kino

Tytuł filmu: iDakar

Autorski zapis Tomka Staniszewskiego solowego przejazdu ostatniej afrykańskiej trasy rajdu Paryż-Dakar z roku 2007.

14.00 Top Kino

Tytuł filmu: Kobieta Ptak – lot z Matterhornu

Realizacja: Rinaldo Marasco, Jérôme Piguet
Produkcja: Buonasera Productions, Radio Télévision Suisse
Dokument przedstawiający pierwszy, swobodny lot z Matterhornu, słynnej piramidy w Alpach Szwajcarskich, z udziałem Géraldine Fasnacht i Julien’a Meyer’a.

15.00 Katamaranem po Karaibach

Przemek Gołembowski / Polska

16.30 Solista na Islandii

Rafał Bauer / Polska

17.45 Podróż z misją do Kambodży

Agata Czachórska / Polska

Magdalena Betin / Polska

Joanna Markowska / Polska

19.15 Śladem szeptu amazońskiego potoku

Stefan Czerniecki / Polska

20:30 Zakończenie wieczoru

*organizator zastrzega sobie prawo do zmiany w programie

Wielka Lekcja Geografii 2015

Nagroda Prezesa Telewizji Polskiej S.A. dla Najlepszej Szkoły w wysokości 5.000 złotych!

współorganizator: Uniwersytet Łódzki
20 listopada 2015 r.
Aula Czerwona Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego
ul. Kopcińskiego 8/12 w Łodzi

Laboratorium Przygody 2015

współorganizator: Politechnika Łódzka
20 listopada 2015 r.
Sala Widowiskowa Politechniki Łódzkiej
Al. Politechniki 3a w Łodzi

 

  • Wykład 1

    Z biegiem rzek, o roli dolin w rozwoju społeczności ludzkich

    Doliny rzeczne, zwłaszcza doliny wielkich rzek, stanowiły już w starożytności obszary kształtowania i rozwoju cywilizacji. Grupy ludzkie w pradziejach, a także w okresie wczesnohistorycznym, zagospodarowywały chętnie także doliny mniejszych cieków, czemu sprzyjały znaczna geo- i bioróżnorodność obszarów dolinnych. Duże pozytywne znaczenie tych obszarów dla rozwoju osadnictwa ludzkiego wyraźnie widoczne jest w badaniach staroglacjalnych obszarów niżowych, w tym także w badaniach geoarcheologicznych regionu łódzkiego.

    Wykładowca: dr Piotr Kittel / Uniwersytet Łódzki
    Od 2004 r. adiunkt na Wydziale Nauk Geograficznych Uniwersytetu Łódzkiego. Absolwent archeologii i geografii Uniwersytetu Łódzkiego. Wiceprezes Stowarzyszenia Archeologii Środowiskowej (SAS). Swoje zainteresowania badawcze koncentruje na zagadnieniach z pogranicza archeologii i nauk przyrodniczych. Zajmuje się badaniami geoarcheologicznymi, a więc odkrywaniem relacji człowiek – środowisko, w tym zwłaszcza wpływem abiotycznych elementów środowiska na dawne społeczności ludzkie oraz oddziaływaniem człowieka na przeobrażenia tych elementów. Odwiedził czterdzieści krajów na pięciu kontynentach. Uczestniczył w wycieczkach naukowych i wyprawach naukowo-badawczych na czterech kontynentach, w tym w 21. Polskiej Wyprawie Antarktycznej, podczas której zimował na Wyspie Króla Jerzego. Jest autorem ponad sześćdziesięciu publikacji naukowych.

    Wizualizacja: „Dziki Madagaskar wzdłuż rzeki Antanambalana”

    Zbigniew Sas – patrz goście 17. Explorers Festival

  • Wykład 2

    Na przekór rzece, czyli o wpływie zapór wodnych na funkcjonowanie systemów rzecznych

    W najbardziej ogólnym podziale, z punktu widzenia geomorfologicznego, systemy rzeczne (zwane także fluwialnymi) dzielą się na jedno- i wielokorytowe. Do systemów jednokorytowych należą rzeki meandrujące (jednonurtowe) i roztokowe (wielonurtowe). Natomiast rzeczne systemy wielokorytowe (zwane także anastomozującymi lub rozgałęzionymi) mogą się składać z przynajmniej dwóch koryt jedno- lub wielonurtowych. Wraz z biegiem rzeki, od źródeł do ujścia, zmienia się charakter procesów zachodzących w korycie rzecznym i na równinie zalewowej. Stąd też w profilu podłużnym systemu fluwialnego wyróżnia się trzy odcinki: (1) górny (erozyjny, alimentacyjny), (2) środkowy (tranzytowy) i (3) dolny (akumulacyjny). Tak uporządkowany system rzeczny może być modyfikowany poprzez rzeźbę terenu, przez którą przepływa rzeka, oraz uchodzące do niej dopływy. W związku z tym dany system rzeczny można podzielić na wiele odcinków, w których powtarzają się kolejno procesy erozji, transportu i akumulacji. Dlatego też systemy fluwialne dużych rzek tworzą tak zwany system kaskadowy.
    Na charakter procesów fluwialnych zachodzących w dolinach rzecznych ma także duży wpływ budowa zapór wodnych. Zapory wodne i zbiorniki powstające w ich efekcie w dolinach rzecznych w istotny sposób zmieniają przebieg zjawisk przyrodniczych (głównie stosunków wodnych, procesów rzeźbotwórczych i sedymentacyjnych) zarówno powyżej jak i poniżej zapór. Poniżej zapór nasilają się procesy erozyjne, a powyżej akumulacyjne. Dna dolin rzecznych przekształcają się w jeziora, powstają zatem nowe środowiska przyrodnicze odmienne od rzecznych. Funkcjonujące obok zapór fragmenty systemu fluwialnego ulegają degradacji. Wymienione tu procesy zachodzą między innymi w dwóch wielokorytowych systemach rzecznych: Dunaju w sąsiedztwie zapory wodnej w Gabčíkovie (na Słowacji) i Wisły poniżej i powyżej zapory wodnej we Włocławku.

    Wykładowca: dr hab. Jacek Bogusław Szmańda / prof. Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie

    Sto pięćdziesiąt publikacji naukowych.
    Czynny udział w pięćdziesięciu zagranicznych i krajowych konferencjach naukowych,
    dłuższe staże naukowe w Instytucie Geologicznym Uniwersytetu w Helsinkach i Instytucie Geografii Słowackiej Akademii Nauk w Bratysławie.
    Udział w wyprawie naukowej na Spitsbergen (1996) i dwóch wyprawach naukowych na Islandię (2004, 2005).
    Stypendium naukowe Narodowego Funduszu Republiki Słowackiej (2007-2008).
    Udział w ośmiu projektach naukowych finansowanych przez KBN oraz MN i SW i w jednym projekcie Międzynarodowego Funduszu Viszehradzkiego. Członkostwo w organizacjach naukowych:
    Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich, Stowarzyszenie Archeologii Środowiskowej,
    Komisja Paleogeografii Czwartorzędu Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie,
    Towarzystwo Naukowe w Toruniu,
    Klub Polarny Polskiego Towarzystwa Geograficznego,
    Working Group Energy, Environment, Ecosystems and Sustainable Development w ramach World Scientific and Engineering Academy and Society (WSEAS).

    Wizualizacja: „W otchłani Kanionu Kolorado”

    Robert Drak – patrz goście 17. Explorers Festival

  • Wykład 3

    Trzy wody, dwa lasy i jedna Amazonka

    Amazonia – jeden z największych regionów fizyczno-geograficznych świata, o bogatej georóżnorodności i bioróżnorodności oraz nikłym zaludnieniu można sprowadzić do opisu trzech najistotniejszych cech: (1) jednej, najpotężniejszej rzeki świata Amazonki wraz z jej dopływami o wahaniach stanów wód dochodzących do 14 m, które zmieniają całkowicie otaczający krajobraz i horyzont, (2) dwóch formacji leśnych Varzea i Igapo uzależnionych od ilości wody w korytach rzecznych i zmieniających charakter lasu tropikalnego, (3) i wreszcie głównego aktora Amazonii, czyli trójbarwnej wody, dającej podstawę do życia nie tylko florze i faunie, ale także człowiekowi, plemionom indiańskim i Brazylijczykom w trudnych warunkach puszczy amazońskiej.

    Wykładowca: prof. nzw. dr hab. Zbigniew Zwoliński / Instytut Geoekologii i Geoinformacji, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

    Geograf, geomorfolog, geoekolog, sedymentolog, specjalista geoinformacji, polarnik Arktyki i Antarktyki, podróżnik, speleolog, kierownik/uczestnik kilkudziesięciu ekspedycji naukowych, fotograf przyrody, autor ponad trzystu prac naukowych, kierownik/wykonawca kilkunastu projektów badawczych, wykładowca i stypendysta uczelni polskich i zagranicznych, członek licznych komitetów, komisji i towarzystw naukowych krajowych i międzynarodowych, redaktor czasopism naukowych – zajmuje się geomorfologią fluwialną, denudacją obszarów paraglacjalnych, georóżnorodnością form powierzchni ziemi w różnych strefach morfoklimatycznych, kartowaniem geomorfologicznym, geoinformacją w różnych dziedzinach wiedzy i życia, geografią regionalną wysp.

    Wizualizacja: „700 km rzeką Katuń w Górnym Ałtaju”

    Andrzej Ziółkowski – patrz goście 17. Explorers Festival

  • Wykład 1

    Ciśnienie atmosferyczne, ciśnienie hydrostatyczne

    Jak definiujemy ciśnienie atmosferyczne i ciśnienie hydrostatyczne? Jak wysokość wpływa na zmianę ciśnienia powietrza, ponieważ wraz ze wzrostem wysokości staje się ono rzadsze i chłodniejsze? Czy ciśnienie hydrostatyczne, czyli nacisk słupa płynu położonego nad punktem pomiaru, podlega zmianie w zależności od wysokości nad poziomem morza, na którym znajduje się ciecz? Omówione zostaną ciśnienia atmosferyczne na różnych planetach Układu Słonecznego, na różnych wysokościach na Ziemi, w akwenach wodnych na różnych głębokościach, w tym w jeziorach polodowcowych i wulkanicznych.

    Wykładowca: dr inż. Jan Nowakowski / Politechnika Łódzka

    Przez wiele lat prowadził zajęcia dydaktyczne: ćwiczenia audytoryjne,
    ćwiczenia rachunkowe i wykłady. Recenzent prac dyplomowych, programu nauczania fizyki i astronomii „Fizyka wokół Nas”, w kl. I – III gimnazjum. Opiekun kilku roczników
    studentów Politechniki Łódzkiej. Opiekun Koła Naukowego Fizyków. Członek Uczelnianej Komisji Rekrutacyjnej PŁ. Pełnomocnik Rektora d/s Studiów Zaocznych w Oddziale Zamiejscowym PŁ w Kaliszu i Ostrowie Wielkopolskim. Pełnomocnik Dziekana Wydziału
    Elektrotechniki i Elektroniki, Oddział Zamiejscowy w Ostrowie Wlkp. Członek Komitetu Okręgowej Olimpiady Fizycznej w Łodzi – wieloletni recenzent prac uczniów startujących w Okręgowych Olimpiadach Fizycznych.

    Wizualizacja: „Rekordowe zanurzenie w Andach”

    MedExpeditions, to wyjątkowy projekt stworzony przez Maćka Kołodziejczyka i dr. n. med. Patryka Krzyżaka. Pretekstem do powstania tej unikalnej inicjatywy było zamiłowanie do płetwonurkowania, wysokich gór oraz… nauki. Projekt ma na celu odkrywanie i eksplorację najwyżej położonych jezior na Ziemi oraz przeprowadzenie badań nad fizjologią człowieka w ekstremalnych warunkach wysokogórskich.
    W lutym 2015 roku uczestnicy wyprawy Nevado Tres Cruces 2015 MedExpedition wyruszyli w Andy. Tym razem celem był masyw wulkaniczny Nevado Tres Cruces, a dokładnie jego północny wierzchołek – Norte. W kraterze, na wysokości 5 906 m n.p.m., znajduje się jedno z najwyżej położonych jezior na świecie. Podjęto pierwszą w historii próbę nurkowania na takiej wysokości. Dzięki dobrze przeprowadzonej aklimatyzacji plan udało się zrealizować w 100% i Polacy ustanowili tym samym rekord Guinness’a, nurkując na głębokość 12 metrów, pozostając pod wodą ponad 20 minut.

    Maciej Kołodziejczyk


    Podróżnik (ponad 60 odwiedzonych krajów), alpinista, płetwonurek techniczny, uczestnik wielu wypraw do Afryki, Ameryki Centralnej oraz Azji. Mając 23 lata przejechał samochodem trasę z Polski do Nepalu. Uczestnik wielu ekstremalnych wypraw:
    – wysokogórskich (m.in. w Himalaje, Pamir, Tien-Szan),
    – nurkowych (m.in. zanurzał się np. batyskafem na głębokość ponad 500 m, wielokrotnie nurkował z towarzyszącymi mu rekinami).
    Analityczny umysł, skrupulatnie sprawdza najdrobniejsze szczegóły, a przy tym optymista, który swoim entuzjazmem potrafi zarazić wszystkich. Kierownik wypraw naukowych Ojos del Salado 2012 MedExpedition i Nevado Tres Cruces 2015 MedExpedition.

    dr n. med. Patryk Krzyżak
    Członek Sekcji Rytmu Serca i Kardiologii Sportowej Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego specjalizujący się w kardiologii, w tym kardiologii sportowej.
    Jest lekarzem specjalistą w dziedzinie wszczepiania stymulatorów serca.
    Lekarz nurkowy kwalifikujący do nurkowania, w tym osoby niepełnosprawne.
    Od lat prowadzi unikalne badania nad funkcją układu krążenia w warunkach ekstremalnych (pod wodą i na wysokości). Przewodnik wielu wypraw nurkowych i podróżniczych (m.in. tropił goryle w Ugandzie, szukał zaginionych ruin w Kambodży oraz nowych barów w Hong Kongu); nieustannie bada współtowarzyszy podróży. Pasjonat wulkanów – wspinał się na wulkany Europy, Ekwadoru i Indonezji. Nurkował wokół wulkanicznych wysp Pacyfiku: Hawaje, Galapagos, Socorro, Cocos Island. Fotografik podwodny. Kierownik medyczny wypraw naukowych Ojos del Salado 2012 MedExpedition i Nevado Tres Cruces 2015 MedExpedition.

  • Wykład 2

    Fizyka na ostrych zakrętach

    Prowadzenie samochodu po ulicy wydaje się być łatwą czynnością, ale jazda w rajdach już taka łatwa nie jest, i w teorii i w praktyce. Podczas wykładu przeanalizowane zostaną z punktu widzenia praw fizyki zachowania samochodu i kierowcy podczas ekstremalnej jazdy. Przedstawione będą podstawowe wielkości fizyczne, które służą do opisu ruchu samochodu: prędkość, przyspieszenie, siły, w tym również przeciążenia. Opisane zostaną zachowania samochodu traktowanego jako bryła sztywna, w tym podczas tak istotnych manewrów, jak hamowanie oraz pokonywanie ostrych zakrętów. Omówiony zostanie problem tarcia i odpowiedniego doboru opon oraz prawa aerodynamiki wspomagające osiąganie lepszej przyczepności opon do podłoża.

    Wykładowcy:

    dr inż. Adam Sieradzki – fizyk pracujący w Katedrze Fizyki Doświadczalnej na Wydziale Podstawowych Problemów Techniki Politechniki Wrocławskiej. Odbył staże naukowe na Uniwersytecie w Oxfordzie (2003) oraz Uniwersytecie Ludwika Pasteura w Strasbourgu (2007-2008). W swojej pracy naukowej zajmuje się badaniem związków multiferroicznych. W roku 2008 otrzymał nagrodę FNP Start dla młodych naukowców. Autor ponad czterdziestu publikacji naukowych oraz kilku publikacji dydaktycznych. Od wielu lat aktywny popularyzator fizyki. Bierze udział w wielu projektach promujących naukę m. in.: Red Bull Ryzyk Fizyki, Dolnośląski Festiwal Nauki, Akademia Młodych Odkrywców, Fizyka Sportu. Dwukrotnie nagrodzony przez studentów tytułem Ulubiony Wykładowca Uczelni Wrocławskich (2013, 2014).

    Michał Kościuszko – znakomity kierowca rajdowy WRC. Pochodzi z Krakowa. Sportami motorowymi pasjonuje się od najmłodszych lat. W wieku siedemnastu lat zadebiutował w Rajdowym Pucharze PZM. Po zwycięstwie w dwóch rundach tego rajdu zdobył międzynarodową licencję kierowcy rajdowego. Od 2007 roku reprezentuje Polskę w Mistrzostwach Świata. W sezonie 2009, jako jedyny Polak w historii, zapewnił sobie trofeum mistrzowskie w prestiżowej klasyfikacji JWRC. Jest dwukrotnym mistrzem Polski w klasach A6 i F2. W sezonie 2013 startował samochodem w klasie WRC, reprezentując barwy Lotos Rally Team. Nie było to jednak łatwy okres w karierze zawodowego kierowcy. Sezon rozpoczął samochodem Mini WRC, które psuło się niemal podczas każdego startu. Później przesiadł się do Forda Fiesty RS WRC i zaczął osiągać znacznie lepsze wyniki. Podczas debiutu w Rajdzie Sardynii na mecie zameldował się z siódmym czasem, tracąc niespełna sekundę do szóstego miejsca. Na Rajd Niemiec pojechał jeszcze z większymi nadziejami. Niestety podczas jednego z odcinków doszło do wypadku, w wyniku którego doznał urazu kręgosłupa. Zamiast na metę trafił do szpitala. Dwa tygodnie po tym zdarzeniu zdecydował się na start w jubileuszowym, 70. Rajdzie Polski, co spowodowało zaostrzenie doznanego wcześniej urazu. Oprócz talentów rajdowych ma również niewątpliwy talent, by zostać…… DJ-ejem. Najważniejsze w życiu: rodzina. Ulubiona potrawa: pierogi ruskie. Najczęściej słucha muzyki klubowej.

  • Wykład 3

    Prawa optyki w fotografii

    O naturze światła i podstawowych prawach optyki geometrycznej, działaniu soczewek i ich układów, powstawaniu obrazów w aparacie fotograficznym, przyczynach niedoskonałości obrazów. Omówione zostaną pojęcie głębi ostrości, rola przysłony oraz znaczenie konsekwencji falowej natury światła tj. zjawisk dyfrakcji, polaryzacji i interferencji.

    Wykładowca: prof. dr hab. Grzegorz Derfel / Politechnika Łódzka

    Instytut Informatyki, Politechnika Łódzka.
    Fizyk, specjalista w dziedzinie fizyki ciekłych kryształów. Autor i współautor ok. stu dwudziestu prac opublikowanych w postaci artykułów w specjalistycznych czasopismach i komunikatów konferencyjnych, poświęconych doświadczalnym, teoretycznym i numerycznym badaniom ciekłych kryształów. Obecnie zajmuje się komputerowymi symulacjami zjawisk wywołanych polem elektrycznym w tych materiałach. Autor dwudziestu artykułów popularnonaukowych z zakresu fizyki i astronomii, które ukazały się w „Delcie” i w „Wiedzy i Życiu”.

    Wizualizacja: „Fotografia – sztuka obserwacji i emocji”

    Najważniejszej cechy fotografii sportowej, czyli:
    • dynamika w praktyce,
    • wpływ niskiej temperatury na szybkość działania AF, czyli dlaczego w praktyce nie używać automatyki,
    • o szybkości kadrowania, czyli jak wykorzystać dwie sekundy na poprawny kadr,
    • jak sobie radzić w trudnych warunkach, czyli jak zabezpieczyć sprzęt,
    • o indywidualnym spojrzeniu, czyli dlaczego taki sam sprzęt, a tak różnorodne widzenie,
    • jak wydobyć emocje, czyli sztuka obserwacji,
    • o samej technice, czyli co, jak, i kiedy fotografować.

    Anna Kawala-Konik

    Z wyksztalcenia plastyk, grafik komputerowy, fotografik preferujący fotografię sportową. Od zawsze freelancer w każdej z tych dziedzin.
    Uczyła się fotografii sportowej m.in. podczas zawodów motorowych, rajdów, off roadu, zawodów enduro… W 2010 roku znalazła się na Kubalonce w czasie Mistrzostw Europy Wyścigów Psich Zaprzęgów, co przerodziło się w prawdziwą fascynację tym sportem. Szybko stworzyła własny zaprzęg złożony z Eurodogów, niezwykle szybkich psów zaprzęgowych, i jest czynnym maszerem, a aparat fotograficzny stał się narzędziem tworzenia
    wielu znakomitych fotografii opisujących wyścigi zaprzęgów w Norwegii, Finlandii, Rosji, Szwajcarii, Niemczech, Włoszech, Czechach, Słowacji, Polsce. Od 2012 roku na stałe związana z jednym z czterech największych Europejskich Wyścigów Średniodystansowych Border Rush w polskich Jakuszycach.
    Publikowała w branżowych, i nie tylko, pismach, jej fotografia znalazła się na okładce prestiżowego alaskańskiego ” Musher Magazine”.
    O sobie mówi tak – W moim życiu raczej jest tak, że ludzie i sytuacje same mnie znajdują, nie ja ich szukam, jeśli kogoś inspiruję moją fotografią, jeśli daje to nowe spojrzenie… wystarczy Przede mną jeszcze trochę marzeń i wyzwań:- alaskański IDITAROD, YUKON QEST, czy ” NADIEŻDA na Czukotce, syberyjska ” BERINGA” …